Các phần này được kết nối chặt chẽ với nhau tạo thành một ngôi nhà hoàn chỉnh vững chắc. Vì vậy, bạn cần phải biết nhà ở bao gồm các phần chính nào để bạn có thể thiết kế và xây dựng nó một cách đầy đủ và chính xác nhất có thể.
Một số kiến trúc nhà ở đặc trưng tại Việt Nam
Kiến trúc nhà ở tiêu biểu tại Việt Nam:
- Nhà ở nông thôn: Một số khu chức năng trong nhà truyền thống được xây dựng riêng biệt như bếp và nhà vệ sinh. Tùy theo điều kiện của từng gia đình mà có thể làm nhà ba gian hoặc năm gian.
- Nhà ở đô thị:
+ Nhà mặt phố: được thiết kế nhiều tầng, mặt tiền để kinh doanh buôn bán.
+ Nhà ở chung cư: Xây dựng các tòa nhà cao tầng, nơi mỗi gia đình sẽ sống trong các căn hộ và sử dụng không gian chung bao gồm bãi đậu xe, khu mua sắm, dịch vụ công cộng.
- Nhà ở tại các khu vực cụ thể:
+ Nhà sàn: được xây dựng trên đồi
+ Nhà nổi: được xây dựng ở những nơi sông nước hoặc ngập lụt.
Nhà ở bao gồm các phần chính nào?
Theo chức năng nhiệm vụ của các bộ phận thì nhà ở bao gồm các phần chính sau:
Kết cấu chịu lực: kết cấu truyền các tải trọng khác nhau tác dụng lên mặt đất
- Kết cấu chịu lực dọc: tường, cột, máng, ...
- Kết cấu chịu lực ngang: vi kèo, dàn, dầm, tấm, tấm bện, ...
Kết cấu bao che: là kết cấu phân chia ngôi nhà thành các không gian nhỏ bên trong và bên ngoài: vách ngăn, sàn, mái, cửa sổ, cửa ra vào…
Ngoài ra, còn có những cấu trúc thực hiện hai chức năng cùng lúc như tường, sàn và mái.
Cấu tạo chung của nhà ở
Móng nhà
Móng hay còn gọi là nền móng là hạng mục công trình nằm ở dưới cùng của một ngôi nhà ở. Móng có vai trò trực tiếp phân tán tải trọng của công trình xuống mặt đất để đảm bảo khả năng chịu lực xuống của toàn bộ công trình, đảm bảo tính ổn định và bền vững của dự án. Móng nhà cũng là một trong những bộ phận thẳng đứng của ngôi nhà, có ảnh hưởng quyết định đến sự ổn định, bền vững, là nền tảng nâng đỡ của cả công trình.
Trong các công trình xây dựng nói riêng thì móng nhà thường chiếm một phần chi phí lớn, giá dao động tùy thuộc vào từng loại móng và từng loại công trình. Nếu so sánh các công trình có quy mô tương đương nhau thì giá thành móng cọc sẽ cao hơn móng đơn. Móng băng và móng bè có giá như nhau.
Một số loại móng thường được sử dụng trong các mẫu biệt thự đẹp, trong xây dựng dân dụng bao gồm: móng đơn, móng băng, móng bè, móng cọc. Theo từng công trình, nền đất khác nhau mà kỹ sư sẽ đưa ra phương án tính toán móng phù hợp.
Cấu tạo các bộ phận của móng bao gồm: Tường móng - Đỉnh móng - Gối móng - Lớp đệm - Chiều sâu chôn móng - Đáy móng
Thân nhà
1. Cột: Là kết cấu chịu lực thẳng đứng.
2. Dầm: là cấu kiện nằm ngang đỡ các lực tác dụng vuông góc với chiều dài của dầm. Dầm là cấu kiện vượt qua không gian giữa các cột. Các cột và dầm tạo thành kết cấu khung và liên kết các cột trong không gian.
3. Tường: Là thành phần thẳng đứng có nhiệm vụ ngăn cách căn phòng với bên ngoài, nâng đỡ tấm sàn, mái nhà và truyền trọng lượng của bản thân và của các thành viên khác xuống móng.
- Tùy theo vị trí, tường được chia thành:
+ Tường bao: Có nhiệm vụ che nhà và bảo vệ ngôi nhà khỏi thời tiết.
+ Tường ngăn: Có nhiệm vụ ngăn chia các phòng.
- Theo chức năng, các bức tường được chia thành:
+ Tường chịu lực: Là tường chịu lực từ trên xuống. Các bức tường ngăn thường hỗ trợ các bức tường chịu lực để tăng thêm độ ổn định.
+ Tường không chịu lực: Tường chỉ chịu tải trọng riêng không liên kết với kết cấu khung để trở thành hệ chịu lực. Chúng có thể tự do thay đổi bố cục tùy theo tình huống.
4. Sàn: Là một tấm bê tông cốt thép nằm ngang, phẳng, có nhiệm vụ ngăn cách giữa các tầng và lớp đỡ. Sàn tựa vào bên trên tường chịu lực và dầm của khung chịu lực.
5. Cầu thang: Là bộ phận đi lại giữa các tầng
6. Cửa ra vào và cửa sổ
Cửa ra vào là một trong những thành phần kết cấu chính của ngôi nhà. Cửa đóng vai trò là phương tiện giao thông giữa bên trong và bên ngoài ngôi nhà, giữa hành lang và các phòng. Ngoài ra, cửa còn có một chức năng như thông gió và chiếu sáng.
Khi thiết kế cửa phải đảm bảo các yêu cầu sau:
- Việc bố trí cửa cần chiếm diện tích nhỏ nhất, đóng mở thuận tiện mà không cản trở việc sắp xếp đồ đạc.
- Cửa ra vào có giá cả phải chăng, độ bền cao, dễ thi công và dễ bảo trì.
- Chiều cao trung bình của cửa khoảng 1,8m đến 2,1m. Chiều rộng của cửa thông thường khoảng 650, 700, 800mm. Cửa đi 2 cánh rộng 1,2m, 1,4m.
Cửa sổ cũng đóng một vai trò rất quan trọng trong phần kết cấu chính của ngôi nhà. Các cửa sổ điều tiết lượng và chất lượng của ánh sáng tự nhiên xuyên qua giúp chiếu sáng các bộ phận bên trong ngôi nhà. Kích thước cửa sổ có liên quan đến lượng ánh sáng. Chất lượng, cường độ, màu sắc của ánh sáng phụ thuộc vào hướng mở của căn phòng và vị trí của cửa sổ.
Mái nhà
Mái nhà là một phần không thể thiếu của ngôi nhà. Nó có nhiệm vụ che chắn, bảo vệ các bộ phận bên dưới vì mái nhà là phần trên cùng của ngôi nhà. Phần mái nhà được đưa ra phía trước nhằm mục đích ngăn nước mưa từ trên mái xuống. Nước tập trung vào hệ thống máng tôn, sau đó chảy vào máng hứng và vào hệ thống thoát nước. Thông thường người ta sẽ xây thêm phần cửa trời là để lấy sáng cho tầng mái.
Mái nhà cũng được chia thành hai phần chính:
- Kết cấu chịu lực: bao gồm lưới vì kèo, dầm, dàn, vỏ,….
- Thành phần mái: bao gồm các giá đỡ như cầu gió, litô trong ngói lợp và các vật liệu chống thấm khác như ngói, tấm xi măng sợi, tôn lượn sóng, giấy dầu, bê tông chống thấm, v.v.
