Đừng để trượt oan vì sự thiếu trung thực
Bài học đầu tiên và xương máu nhất mà tôi chứng kiến không phải ở vòng bốc thăm, mà là ở vòng xét duyệt hồ sơ. Nhiều người bạn cùng nộp hồ sơ với tôi đã bị loại ngay từ "vòng gửi xe" với lý do rất đáng tiếc: Họ sở hữu tài sản mà chính họ cũng không ngờ tới hoặc cố tình giấu giếm. Trong kỷ nguyên dữ liệu dân cư quốc gia (VNeID) được liên thông như hiện nay, mọi thông tin về việc bạn có đứng tên một mảnh đất thừa kế ở quê hay đã từng đóng thuế thu nhập cá nhân ở mức cao đều được cơ quan chức năng rà soát chéo cực kỳ chặt chẽ.
Thực tế tại các đợt mở bán gần đây cho thấy tỷ lệ hồ sơ bị loại thường lên tới 30-40%. Do đó, kinh nghiệm của tôi là hãy tự thẩm định bản thân trước khi nộp. Hãy chắc chắn rằng bạn và các thành viên trong hộ gia đình chưa đứng tên bất kỳ sổ đỏ nào, và mức thu nhập chịu thuế phải đúng theo quy định (hiện nay luật mới đã nới lỏng điều kiện thu nhập nhưng quy trình kiểm tra lại gắt gao hơn). Sự trung thực tuyệt đối là chìa khóa đầu tiên, bởi chỉ cần một sai lệch nhỏ trong kê khai nhân khẩu hay tài sản, công sức chạy vạy giấy tờ hàng tháng trời sẽ đổ sông đổ bể.
Chiến thuật bốc thăm: Biết người biết ta, tránh chỗ đông người
Khi đã cầm được tấm vé vào vòng bốc thăm, cuộc chiến tâm lý mới thực sự bắt đầu. Tại các dự án có vị trí tốt, tỷ lệ chọi trung bình thường là 1/15, nhưng cá biệt có những căn hộ tỷ lệ này lên tới 1/40 hoặc 1/50. Sai lầm của rất nhiều người là mang tâm lý "đã mất công mua thì mua căn đẹp nhất". Họ dồn hết hy vọng vào các căn góc, diện tích lớn hoặc tầng đẹp, vô tình tự đưa mình vào một cuộc cạnh tranh khốc liệt nhất.
Kinh nghiệm của tôi là hãy xác định mục tiêu tối thượng: Có nhà để ở. Thay vì chọn những căn hộ "hoa hậu" ai cũng thèm khát, tôi đã nghiên cứu kỹ bảng hàng và chọn đăng ký vào nhóm căn hộ có diện tích vừa phải hoặc ở các tầng thấp/cao hơn một chút – nơi có lượng hồ sơ đăng ký ít hơn hẳn. Việc hạ bớt tiêu chuẩn về view hay hướng không chỉ giúp giảm áp lực tài chính mà quan trọng hơn là gia tăng đáng kể xác suất trúng thưởng. Trong một cuộc chơi mà cầu vượt xa cung, sự thực dụng sẽ chiến thắng sự cầu toàn.
Tài chính: Đừng tay không bắt giặc
Một thực tế phũ phàng khác là dù mang tiếng "nhà ở xã hội", nhưng với mức giá hiện nay đã chạm ngưỡng 20-21 triệu đồng/m2, đây không còn là món hàng rẻ mạt. Một căn hộ 60m2 giờ đây có giá trị khoảng 1,2 đến 1,3 tỷ đồng. Tôi đã chứng kiến cảnh những người bốc thăm trúng suất mua nhưng mặt tái mét vì không chuẩn bị kịp tiền đặt cọc 50-100 triệu đồng ngay tại chỗ, hoặc lo lắng vì không biết xoay đâu ra 300-400 triệu đồng (tương đương 30% giá trị căn hộ) để ký hợp đồng mua bán chỉ sau đó vài tuần.
Lời khuyên chân thành là đừng bao giờ phụ thuộc 100% vào vốn vay ngân hàng, kể cả gói ưu đãi. Quy trình giải ngân luôn có độ trễ và các điều kiện ràng buộc về tài sản đảm bảo đôi khi rất khắt khe. Hãy chắc chắn rằng bạn có sẵn trong tay tối thiểu 30% giá trị căn hộ bằng tiền mặt hoặc tài sản thanh khoản cao. Sự chủ động về dòng tiền sẽ giúp bạn tự tin bước vào phòng ký kết, tránh trường hợp "trúng mà như trượt" vì không đủ tiền nộp theo tiến độ, dẫn đến bị hủy suất mua một cách đau đớn.
Kiên nhẫn là chìa khóa cuối cùng
Cuối cùng, nếu may mắn chưa mỉm cười với bạn trong lần bốc thăm đầu tiên, đừng vội nản lòng. Mua nhà ở xã hội là một hành trình dài hơi, đòi hỏi sự kiên trì bền bỉ. Việc thất bại ở dự án này sẽ mang lại cho bạn kinh nghiệm quý báu về cách làm hồ sơ chuẩn chỉnh để sẵn sàng nộp ngay khi có dự án mới. Với đề án 1 triệu căn nhà ở xã hội đang được Chính phủ thúc đẩy quyết liệt, cơ hội vẫn còn rất nhiều ở phía trước cho những người có nhu cầu thực và luôn trong tâm thế sẵn sàng.
