Hàng loạt sai phạm trong quản trị và điều hành
Cơ quan thanh tra chỉ rõ: Hội đồng quản trị EVN Finance đã giao quyền cho Tổng giám đốc ban hành một số quy định nội bộ vượt thẩm quyền theo Thông tư 30/2015/TT-NHNN. Ban Kiểm soát cũng chưa phát huy đầy đủ vai trò giám sát, dẫn đến nhiều vi phạm trong quản trị và cấp tín dụng.
Tổng giám đốc công ty ký ban hành văn bản về tín dụng, phân loại nợ, trích lập và sử dụng dự phòng rủi ro sai thẩm quyền. Ngoài ra, công ty còn chậm 12 ngày trong việc gửi văn bản thay đổi thông tin người phụ trách phòng chống rửa tiền theo quy định.
Rủi ro tập trung tín dụng
Đáng chú ý, thanh tra phát hiện EVN Finance có mức độ tập trung tín dụng rất cao. Cụ thể, công ty cho vay tới 24.901,6 tỷ đồng đối với nhóm khách hàng có cùng người đại diện hoặc cùng làm việc tại một tòa nhà.
Nhiều vi phạm được ghi nhận như: cho vay khi khách hàng chưa đủ điều kiện, thẩm định và phê duyệt chưa đúng quy trình, giám sát vốn lỏng lẻo, hồ sơ và thời hạn vay không chuẩn, nhận tài sản bảo đảm không phù hợp, phân loại nợ và trích lập dự phòng sai quy định, thậm chí có trường hợp cho vay ngoại tệ trái luật.
Dư nợ tín dụng và mối liên hệ với bất động sản
Theo báo cáo tài chính, tính đến 30/6/2024, dư nợ cho vay khách hàng của EVN Finance đạt 37.968 tỷ đồng, chiếm 75% tổng tài sản, tăng 13% so với cuối năm 2023. Trong đó, các khoản cho vay liên quan đến dự án bất động sản chưa triển khai xây dựng chiếm hơn 11.606 tỷ đồng, tương ứng hơn 30% tổng dư nợ.
Ngoài ra, công ty còn cho vay ngắn hạn 11.369 tỷ đồng để góp vốn vào các hợp đồng hợp tác kinh doanh triển khai dự án bất động sản dài hạn, với tài sản bảo đảm chủ yếu là quyền tài sản và tài sản hình thành trong tương lai. Các khoản vay được định giá bởi một công ty thẩm định giá nhiều năm qua, với tổng giá trị lên tới 29.747,9 tỷ đồng. Kiểm toán đã lưu ý nguy cơ rủi ro từ những khoản mục này.
Dấu ấn của nhóm Amber Holdings
Báo cáo quản trị 6 tháng đầu năm 2024 cho thấy, EVN Finance phát sinh nhiều giao dịch liên quan đến hệ sinh thái Amber Holdings. Công ty cho Công ty Cổ phần Amya Holdings vay 316 tỷ đồng, đồng thời phát sinh khoản lãi phải thu 1,1 tỷ đồng. Bên cạnh đó, EVN Finance có giao dịch với CTCP Quản lý Quỹ Amber (Amber Capital) trị giá 22,9 tỷ đồng.
Điểm đáng chú ý là sự chồng chéo nhân sự: ông Lê Mạnh Linh – Thành viên HĐQT EVN Finance đồng thời từng là Chủ tịch HĐQT Amber Capital; ông Nguyễn Trung Thành – Thành viên HĐQT EVN Finance cũng là Thành viên HĐQT Amya Holdings; ông Lê Long Giang – cựu Tổng giám đốc BĐS Quang Anh (có liên hệ với Amber Holdings) hiện giữ vị trí Trưởng ban Kiểm soát EVN Finance.
Dù ông Lê Mạnh Linh đã rút khỏi các chức vụ tại Amber Capital từ tháng 4/2024, nhưng đến quý I/2025, EVN Finance vẫn tiếp tục ghi nhận các khoản cho vay hơn 276 tỷ đồng đối với bên liên quan. Điều này cho thấy mối quan hệ tài chính giữa EVN Finance và nhóm Amber Holdings vẫn gắn bó chặt chẽ.
