Ảo tưởng về "Lãi suất chim mồi"
Trong các tờ rơi quảng cáo dự án, con số lãi suất ưu đãi 6% - 7%/năm luôn được in to và đậm nhất. Tuy nhiên, ngân hàng là tổ chức kinh doanh, họ không bao giờ chịu lỗ. Mức lãi suất hấp dẫn này thực chất chỉ là "giá dùng thử" áp dụng trong vỏn vẹn 6 đến 12 tháng đầu. Đây là đòn tâm lý kinh điển khiến người mua cảm thấy áp lực trả nợ hàng tháng thật nhẹ nhàng và nhanh chóng chốt đơn.
Bi kịch thường bắt đầu ngay khi thời gian "trăng mật" kết thúc. Lúc này, lãi suất sẽ chuyển sang chế độ thả nổi tàn khốc theo công thức:
Lãi suất thực trả = Lãi suất cơ sở (Lãi huy động tiết kiệm 12 tháng) + Biên độ dao động (thường từ 3.5% - 4.5%)
Hãy thử hình dung bạn vay 1 tỷ đồng trong 20 năm. Năm đầu tiên được ưu đãi, bạn chỉ trả cả gốc lẫn lãi khoảng 10 triệu đồng mỗi tháng – một con số khá dễ thở. Nhưng sang năm thứ hai, khi lãi suất ưu đãi biến mất và biên độ thả nổi cộng vào, lãi suất vay có thể vọt lên 12-13%. Số tiền phải trả lúc này nhảy dựng lên mức 14 - 15 triệu đồng.
Chỉ sau một đêm, chi phí nhà ở tăng gấp rưỡi. Nếu thu nhập của bạn không tăng "phi mã" tương ứng (điều gần như không tưởng trong bối cảnh kinh tế khó khăn), bạn sẽ lập tức rơi vào trạng thái "sốc nhiệt" tài chính. Nhiều gia đình trẻ đã vỡ trận ngay ở năm thứ 2 chỉ vì không lường trước được cú nhảy vọt của lãi suất thả nổi này.
Cái bẫy "Phí phạt trả nợ trước hạn"
Một tư duy rất phổ biến của người trẻ là: "Cứ vay dài hạn 20-30 năm cho số tiền chia nhỏ ra nhẹ gánh, rồi cày cuốc 3-5 năm sau có tiền cục thì trả hết một lần cho xong nợ". Nghe rất hợp lý, nhưng ngân hàng đã đi trước bạn một nước cờ.
Ngân hàng sống nhờ tiền lãi bạn trả hàng tháng. Khi bạn trả nợ sớm (tất toán), họ mất đi nguồn thu trong tương lai. Vì vậy, họ dựng lên rào cản mang tên: Phí phạt trả nợ trước hạn.
Con số phạt này thường rất cao trong 3-5 năm đầu tiên, dao động từ 1% - 3% trên số tiền trả trước. Ví dụ, sang năm thứ 3 bạn bán được miếng đất ở quê và mang 1 tỷ đồng đi tất toán khoản vay, bạn sẽ mất toi 30 triệu đồng tiền phạt. Số tiền này tương đương với vài tháng lương cày cuốc vất vả, chỉ để đổi lấy quyền được... trả nợ. Chính quy định này đã làm nản lòng rất nhiều người muốn thoát kiếp con nợ sớm.
Bảo hiểm khoản vay: Khoản "tự nguyện" mang tính ép buộc
Khi hồ sơ vay vốn đang nằm trên bàn thẩm định, nhân viên tín dụng thường sẽ "thủ thỉ" rằng bạn nên mua thêm gói bảo hiểm nhân thọ hoặc bảo hiểm khoản vay để hồ sơ đẹp hơn, sếp dễ duyệt và được giảm nhẹ lãi suất.
Về lý thuyết, pháp luật không bắt buộc mua bảo hiểm mới được vay vốn. Nhưng trên thực tế, đây là luật ngầm hay còn gọi là nạn "bia kèm lạc". Nếu từ chối, hồ sơ của bạn có thể bị "ngâm" vô thời hạn hoặc bị yêu cầu bổ sung giấy tờ rắc rối. Trong lúc đang cần tiền gấp để đóng cho chủ đầu tư, đa số người mua nhà đành nhắm mắt đưa chân, bỏ ra thêm 20 - 30 triệu đồng – thậm chí cả trăm triệu – để mua một gói bảo hiểm mà mình không thực sự có nhu cầu. Đây là một khoản chi phí chìm khổng lồ làm đội giá trị thực tế của căn nhà mà ít ai lường trước được.
Chữ ký của bạn trên hợp đồng tín dụng có giá trị ràng buộc hàng chục năm. Đừng để những lời mời chào ngọt ngào làm mờ mắt.
