Nhà ở xã hội là gì?
Nhà ở xã hội là nhà ở có sự hỗ trợ của Nhà nước cho các đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở theo quy định của Luật nhà ở. Điều này đồng nghĩa với việc người mua nhà ở xã hội sẽ được hưởng mức giá rẻ hơn so với nhà ở thương mại.
Thực trạng nhà ở xã hội hiện nay
Không chỉ các dự án đã khởi công mà hàng loạt công ty cũng cho biết đang có ý định đầu tư các dự án nhà ở xã hội quy mô lớn. Tính đến thời điểm hiện tại, theo thống kê chưa đầy đủ, tổng số căn hộ được "ông lớn" cam kết trong 10 năm tới là 1,2 triệu căn, được kỳ vọng sẽ giải quyết được nhu cầu nhà ở của hàng triệu người lao động thu nhập thấp đang mơ ước được sở hữu tổ ấm cho riêng mình.
Mới đây, Masterise Group cũng công bố trên truyền thông sẽ triển khai phát triển khoảng 25.000 căn nhà ở xã hội trong thời gian 3-5 năm tới. Đồng thời, doanh nghiệp sẽ phối hợp với các đối tác để tạo ra các giải pháp tài chính phù hợp (lãi suất thấp) nhằm đảm bảo khách hàng thuộc đối tượng có thể sở hữu nhà ở xã hội của Masterise Homes.
Từ đầu năm nay, nhiều ông lớn trong ngành bất động sản như Tập đoàn Hưng Thịnh, Vinhomes, Novaland, Becamex IDC, Hoà Bình Group... đã công bố xây dựng hàng trăm nghìn căn nhà ở xã hội, nhà ở giá rẻ vừa túi tiền cho người lao động.
Đơn cử, Vinhomes sẽ bắt đầu lên kế hoạch hoàn thiện 500.000 căn hộ nhà ở xã hội trong vòng 5 năm tới, với giá bán dự kiến khoảng 300 đến 950 triệu đồng căn. Quy mô các dự án khoảng 50 - 60ha tại vùng ven tại các tỉnh, thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM, Hải Phòng, Quảng Ninh, Đà Nẵng... Trước mắt, Vinhomes sẽ triển khai dự án tại Hà Nội, TP.HCM.
Hòa Bình Group đặt mục tiêu xây khoảng 10.000 căn hộ nhà ở xã hội ở nhiều tỉnh, thành trong năm 2022. Trong đó có 2.000 căn hộ nhà ở xã hội được đề xuất xây dựng tại 393 Lĩnh Nam và dự án nhà ở xã hội quy mô lớn tại huyện Đông Anh.
Tập đoàn Novaland sẽ đầu tư xây dựng 200.000 căn hộ nhà ở xã hội tại TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh thành phía Nam.
Ngoài ra, liên doanh BIC và Him Lam cũng đang triển khai xây dựng hạ tầng cho 3 tòa nhà cao 22 tầng và khoảng 1.900 căn hộ tại phường Thượng Thanh, quận Long Biên.
Tại tỉnh Bình Dương, Tổng công ty Becamex IDC cũng vừa khánh thành khu 2 nhà ở xã hội Định Hòa và động thổ các dự án nhà ở xã hội ở những khu vực đông công nhân lao động. Dự kiến đến năm 2023, Becamex IDC sẽ tiếp tục chi khoảng 9.500 tỷ đồng để xây dựng 20.000 căn nhà ở xã hội tại khu VietSing (TP Thuận An), khu Định Hòa (TP Thủ Dầu Một), khu Mỹ Phước (thị xã Bến Cát), khu Bàu Bàng (huyện Bàu Bàng).
Trước những động thái trên, cộng đồng bất động sản đã đặt câu hỏi tại sao các “ông lớn” bất động sản lại bất ngờ đua nhau triển khai các dự án nhà ở xã hội như vậy. Để lý giải cho câu hỏi trên, các chuyên gia cho rằng trong bối cảnh hiện nay, việc các "ông lớn" lấn sân vào phân khúc nhà ở xã hội là bước đi hợp lý và giải quyết được hàng loạt bài toán đang đặt ra.
Thứ nhất, trong bối cảnh nguồn vốn bất động sản đang khan hiếm, chủ đầu tư chọn phát triển nhà ở xã hội sẽ được hưởng nhiều chính sách ưu đãi từ nguồn vốn tín dụng. Đồng thời dòng tiền thu từ kinh doanh có thể được đẩy mạnh nếu giá bán hợp lý, đánh đúng nhu cầu thực của người dân.
Thứ hai là việc phát triển quỹ đất nhà ở thương mại hiện đang rất khó khăn, thủ tục kéo dài, chi phí tiền sử dụng đất tăng cao. Trong khi đó quỹ đất nhà ở xã hội thì lại đang có sẵn, được tạo nhiều điều kiện thuận lợi về thời gian, thủ tục để triển khai, lại còn miễn hoàn toàn phí sử dụng đất.
Thứ ba là đồng bộ hạ tầng, tiện ích. Theo quy định, chủ đầu tư khu đô thị được ưu tiên giao để phát triển dự án nhà ở xã hội. Tuy nhiên nếu không triển khai có thể bị cơ quan nhà nước bàn giao lại 20% quỹ đất của nhà ở xã hội cho đơn vị khác thực hiện. Điều này có thể tác động đến chất lượng công trình, tổng thể cảnh quan của khu đô thị và ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất kinh doanh các nhà ở thương mại.
Cuối cùng là dẹp bỏ định kiến của cộng đồng về việc chủ đầu tư “ngó lơ”, chậm triển khai hạng mục nhà ở xã hội trong dự án nhà ở thương mại đã được đề rõ tại nghị định số 49/2021/NĐ-CP. Qua đó, hàng trăm nghìn căn nhà ở xã hội cũng là minh chứng cho sự uy tín của chủ đầu tư lớn và thể hiện trách nhiệm với xã hội của doanh nghiệp.
Điểm danh một số nhà ở xã hội của các “ông lớn” hiện nay
Nhà ở xã hội Becamex Định Hòa
Chủ đầu tư: Tổng Công ty Đầu tư và Phát triển Công nghiệp – CTCP (Becamex IDC)
Địa chỉ: Tổ 2, Khu Phố 8, Tp. Thủ Dầu Một, Bình Dương
Diện tích: 35,82ha
Nhà ở xã hội Becamex Định Hòa được đầu tư xây dựng bao gồm 11.500 căn hộ diện tích từ 30m2 đến 58m2. Nhà ở xã hội Định Hóa gồm 8 khu nhà, là tổ hợp các tòa nhà 5 đến 12 tầng được bố trí hợp lý xen kẽ với các dịch vụ sống hiện đại như công viên, sân vườn, hồ bơi, sân bóng…
Nhà ở xã hội Becamex Định Hòa nằm đối diện trường Đại học Quốc tế Miền Đông và cách trung tâm hành chính tỉnh Bình Dương 2 km. Cư dân nhà ở xã hội Becamex khu Định Hóa được hưởng các tiện ích và hạ tầng xã hội của Đô thị mới Bình Dương như quảng trường, trung tâm văn hóa, công viên, sân tập thể dục, hệ thống trường học hiện hữu và các trường từ mầm non đến đại học đáp ứng nhu cầu học tập của tất cả các tầng lớp xã hội.
Các nhà máy thuộc khu công nghiệp VSIP 2, Đại Đăng, Đồng An 2, Kim Huy, Sóng Thần 3 cách nhà ở xã hội Becamex Định Hóa 4km và có thể nói nhà ở xã hội Becamex Định Hòa là nơi ở lý tưởng cho công chức, viên chức, sinh viên và người lao động.
Nhà ở xã hội Rice City Thượng Thanh
Chủ đầu tư: Liên danh Công ty Cổ phần BIC Việt Nam và Công ty CP Him Lam
Địa chỉ: Lô đất A1-05, phố Gia Quất, Phường Thượng Thanh, Q. Long Biên, Hà Nội
Diện tích: 1ha
Dự án nhà ở xã hội Rice City Thượng Thanh (Nhà ở xã hội Him Lam Thượng Thanh) tọa lạc tại phường Thượng Thanh, quận Long Biên, cách trung tâm Hồ Gươm chỉ khoảng 3 km. Ngoài ra, với vị trí đắc địa như vậy, cư dân Rice City Thượng Thanh sẽ được tận hưởng không khí trong lành, mát mẻ khi phía trước hồ điều hòa Ngọc Thụy rộng lớn, đồng thời thừa hưởng sự sẵn có của các khu trung tâm dành cho trường học và tiện ích công viên.
Theo chủ đầu tư BIC, Rice City Thượng Thanh là dự án nhà ở xã hội chất lượng cao, tiện ích hoàn toàn vượt trội so với các dự án cùng loại. Tỷ lệ vận hành của dự án chưa đến 30%, phần lớn còn lại được sử dụng cho các tiện ích công cộng như cây xanh, khu vui chơi. Rice City Thượng Thanh gồm 30 căn hộ/sàn với 10 thang máy chia thành 2 phân khu. Các căn hộ tại đây có diện tích từ 64-77m2 và được bố trí 2-3 phòng ngủ, thiết kế thông thoáng nhằm tối ưu hóa không gian sống.
Nhà ở xã hội Happy Home
Chủ đầu tư: Vinhomes
Vị trí triển khai: Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Hải Phòng …
Nhà ở xã hội Happy Home của Vinhomes sẽ khởi công vào tháng 8 năm 2022, các tòa nhà đầu tiên sẽ đi vào hoạt động từ tháng 6 năm 2023. Theo kế hoạch, Vinhomes sẽ xây dựng 500.000 căn nhà ở xã hội trong vòng 5 năm tới để góp phần giải quyết vấn đề nhà ở cho người có thu nhập thấp, hiện thực hóa giấc mơ sở hữu nhà cho hàng triệu người lao động tại Việt Nam.
Dự án nhà ở xã hội Happy Home sẽ được triển khai ở vùng ven các tỉnh, thành phố lớn, nơi đang “khát” nhà ở cho người lao động thu nhập thấp chẳng hạn như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Quảng Ninh, Đà Nẵng ...
Vinhomes cho biết, nhà ở xã hội Happy Home sẽ có 3 loại hình:
Loại 1: Là các căn hộ trong các tòa nhà cao tối đa 7 tầng, giá bán 300 triệu đồng, diện tích 24m2 sàn và 12m2
Loại 2: Là các căn hộ trong các tòa nhà cao 15 – 21 tầng, giá bán 400 – 700 triệu đồng, diện tích 30 – 50m2
Loại 3: Là các căn nhà liền kề 3 tầng, giá bán 950 triệu đồng, diện tích 50 – 70m2
Nhà ở xã hội Rice City Tố Hữu
Chủ đầu tư: Công ty Cổ phần BIC Việt Nam
Địa chỉ: Phường Mễ Trì và phường Trung Văn, quận Nam Từ Liêm
Diện tích: 6.616m2
Rice city Tố Hữu là một dự án khác của chủ đầu tư BIC Việt Nam. Dự án nằm trên đường Tố Hữu thuộc khu vực Mễ Trì và Trung Văn của quận Nam Từ Liêm, rất gần với tòa nhà Ecolife Tố Hữu. Đơn vị thiết kế dự án là Công ty TNHH Tư vấn Quản lý Xây dựng Việt Nam.
Cũng như hầu hết các dự án nhà ở xã hội khác, Rice City Tố Hữu được thừa hưởng những tiện ích sẵn có từ hạ tầng, trường học, chợ, siêu thị, bệnh viện. Một trong những điều ấn tượng của Rice City Tố Hữu là sở hữu các căn hộ có 1 phòng vệ sinh và có thể phục vụ 3 người ở cùng một lúc. Diện tích tầng hầm của dự án là 4.000m2, cung cấp chỗ để xe rộng rãi cho cư dân.
Ngoài ra, tuy là nhà ở xã hội nhưng Rice city được thiết kế hiện đại với sảnh đón và khu trung tâm chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp. Mặt bằng dự án gồm 24 căn hộ/sàn với 6 thang máy. Dự kiến dự án sẽ được bàn giao vào quý 4 năm 2022.
Điều kiện mua nhà ở xã hội
Điều 51 Luật nhà ở năm 2014 quy định điều kiện mua nhà ở xã hội như sau:
- Điều kiện về nhà ở:
Chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình, chưa được mua, thuê hoặc thuê mua nhà ở xã hội, chưa được hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở, đất ở dưới mọi hình thức tại nơi sinh sống, học tập hoặc có nhà ở thuộc sở hữu của mình nhưng diện tích nhà ở bình quân đầu người trong HGĐ thấp hơn mức diện tích nhà ở tối thiểu do Chính phủ quy định theo từng thời kỳ và từng khu vực.
- Điều kiện về cư trú:
+ Phải có đăng ký thường trú tại tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi có nhà ở xã hội;
+ Trường hợp không có đăng ký thường trú thì phải có đăng ký tạm trú từ một năm trở lên tại tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi có nhà ở xã hội.
- Điều kiện về thu nhập:
Phải thuộc diện không phải nộp thuế thu nhập thường xuyên đối với các đối tượng sau:
+ Người thu nhập thấp, hộ nghèo, cận nghèo tại khu vực đô thị;
+ NLĐ đang làm việc tại các doanh nghiệp trong và ngoài khu công nghiệp;
+ Sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân trong cơ quan, đơn vị thuộc công an nhân dân và quân đội nhân dân;
+ Cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức.
Lưu ý: Không yêu cầu đáp ứng điều kiện về thu nhập bao gồm các đối tượng sau:
+ Người có công với cách mạng theo quy định của pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng;
+ Các đối tượng đã trả lại nhà ở công vụ mà không thuộc diện bị thu hồi nhà ở do có hành vi vi phạm quy định của pháp luật và chưa có nhà ở tại nơi sinh sống sau khi trả lại nhà công vụ;
+ HGĐ, cá nhân thuộc diện bị thu hồi đất và phải giải tỏa, phá dỡ nhà ở theo quy định của pháp luật mà chưa được Nhà nước bồi thường bằng nhà ở, đất ở.
