10 năm trước, với ngân sách 600 triệu, chúng tôi là hai chị em từ Huế vào Sài Gòn lập nghiệp, với sự trợ giúp của gia đình đã mua được một căn hộ thoáng mát tầm 70m2, tầng 4 của một chung cư ở TP Thủ Đức. Dự án nằm cách mặt tiền đường Phạm Văn Đồng lúc đó còn đang thi công, ngổn ngang công trình, vật liệu.
Sau nhiều năm trôi qua, đại lộ dần hoàn thiện và trở nên sầm uất, kéo theo giá nhà khu vực lân cận tăng nhanh. Tất nhiên chung cư chúng tôi cũng xuống cấp nhưng vì vị trí thuận tiện nên không những không mất giá mà còn tăng cao.
Cho đến khi em gái tôi kết hôn ra riêng, tôi cũng trở thành tiếp viên hàng không, mỗi ngày phải xách vali mặc đồng phục với giày cao gót vẫn miệt mài leo 4 tầng lầu đi làm. Tôi và gia đình thống nhất nên tìm một chung cư hiện đại hơn ít nhất là phải có thang máy để di chuyển. Tuy nhiên lần này bố mẹ giao trách nhiệm rao bán nhà cho tôi với mức giá tầm một tỷ. Việc kiếm người mua cho căn nhà này của tôi diễn ra cũng gọn lẹ một cách bất ngờ.
Quá nôn nóng, tôi suýt mất nhà
Chiều hôm đó tôi mời cô bán cà phê gần chung cư lên xem nhà vì mọi người giới thiệu cô chính là môi giới mát tay ở khu này. Có lẽ vì cô nổi tiếng nên sau khi cô ra về khá nhiều hàng xóm ở chung cư hỏi thăm tôi và điều ngạc nhiên là chị hàng xóm sát bên đã không ngại ngần chốt mua ngay khi tôi báo giá. Thì ra vợ chồng chị sắp có thêm em bé và cần không gian sống rộng hơn cho cả gia đình cùng người giúp việc, nếu mua được căn hộ của tôi thì sẽ xây liên thông hai nhà nhân đôi diện tích sống.
Thời điểm đấy chúng tôi thống nhất giá nhà là 1 tỷ 100 triệu chưa tính thủ tục giấy tờ các loại phí phát sinh. Trong một tuần, bố tôi – người đứng tên căn hộ vào gặp để nhận cọc 100 triệu để tiến hành làm giấy tờ.
Đến lúc này thì sự việc bắt đầu trở nên phức tạp. Gia đình chị hàng xóm nói với chúng tôi rằng phía nhà chị rất có thiện chí mua nhưng tình hình tài chính có chút gấp gáp, hai vợ chồng cần phải vay ngân hàng. Căn hộ của hai vợ chồng này hiện tại lại đứng tên bố mẹ, hộ khẩu chưa sát nhập nên để đợi hoàn tất thủ tục sẽ khá lâu. Anh chị được ngân hàng gợi ý phương án nộp hồ sơ vay bằng hợp đồng mua bán căn chung cư đang dự định mua.
Một vấn đề nữa đó là khi làm thủ tục bán nhà sẽ đóng lệ phí trước bạ, anh chị cũng muốn hợp thức hóa giấy tờ giá trị căn nhà nhỏ hơn giá trị thực tế để tiền phí thuế rẻ hơn. Vì mong muốn nhanh chóng “chốt đơn”, chúng tôi cũng đồng ý dù biết đây là hành động “luồn lách”.
Cả hai gia đình đều là người đang đi làm nên phải nhờ đến một bên môi giới giấy tờ do hai anh chị giới thiệu đại diện đi công chứng, làm thủ tục. Chúng tôi cũng tin tưởng cho đến ngày bố mẹ tôi cùng bên mua ra công chứng xác nhận ký hợp đồng chuyển giao quyền sở hữu thì phát hiện hợp đồng mua bán nhà trị giá 100 triệu đồng. Bên người mua sẽ giữ hết sổ hồng và một số giấy tờ đi kèm để nộp vay ngân hàng.
Lúc này gia đình tôi mới giật mình rằng nếu dựa trên giấy tờ giá trị ngôi nhà và số tiền ký nhận là hoàn toàn khớp nhau, tức là về pháp lý chúng tôi đã bán căn nhà đúng 100 triệu đồng. Nếu như bên mua có ý huỷ cam kết riêng thì rõ ràng chúng tôi sẽ thua thiệt, mất căn nhà với giá chưa đến 1/10.
Dục tốc bất đạt
Chúng tôi tất nhiên không chịu và hỏi rõ vì sao lại có sự sắp xếp đầy rủi ro như thế này. Hai anh chị hàng xóm thì nhất quyết muốn có sổ hồng mới hoàn tất thủ tục vay và có tiền thanh toán số còn lại. Sự mâu thuẫn hình thành và dựa trên hợp đồng bên nào huỷ giao dịch thì bên đó chịu bồi thường nên cuộc thương lượng như đi vào ngõ cụt.
Tuy đây là hàng xóm nhưng nói thật ở chung cư chúng tôi cũng chỉ biết nhau chứ trước đây không giao lưu nhiều bây giờ tin tưởng mà giao tất cả tài sản vì thấy người ta nhiệt tình mua cũng thấy thật quá ngây thơ rồi. Biết bao vụ án lừa đảo giữa những người thân quen với nhau huống gì đây chỉ là hàng xóm. Và trong một phút bố mẹ tôi đang bận tranh luận với nhau tìm phương án thì người môi giới đã nhanh chân cầm hồ sơ đi nộp ngân hàng, còn bên anh chị kia vẫn một mực cam kết sẽ giữ lời.
Bố và tôi ngay lập tức lên uỷ ban quận để làm đơn ngăn chặn giao dịch sang tên đổi chủ phòng trường hợp bên mua lén cầm đi đổi chủ sở hữu sổ hồng thành tên của họ. Bên người mua vẫn tiến hành làm được hồ sơ vay nhưng mất khoảng một tháng mới trả đủ tiền như cam kết và đó có lẽ là một tháng dài nhất trong cuộc đời gia đình tôi. Đến khi thanh toán tiền xong họ tiến hành làm đơn sang tên đổi chủ thì bị bác bỏ vì đề xuất vẫn còn hiệu lực và bố tôi phải vào Sài Gòn một lần nữa để lên uỷ ban xin rút đơn.
Câu chuyện mua bán đó thật sự đã làm rạn nứt mối quan hệ giữa hai gia đình rất lớn. Từ phút ban đầu tưởng mọi sự sẽ vô cùng nhanh gọn vì là hàng xóm kế bên nhưng cuối cùng rất mất sức, thời gian và tâm trí vì lo lắng, nghi ngại. Gia đình tôi cảm thấy chính sự cả tin, muốn hỗ trợ cho bên mua đã đẩy mình vào tình thế rủi ro quá lớn. Người mua thì cảm thấy bên bán gây khó dễ, đánh giá thấp họ vì nghĩ có thể họ là lừa đảo trục lợi.
Thật lòng nếu quay trở lại chắc rằng dù lệ phí hay thuế phí có là bao nhiêu % đi nữa, do bên nào đóng đi chăng nữa thì chúng tôi vẫn sẽ làm đúng theo pháp luật, đúng giấy tờ để vừa đảm bảo quyền lợi vừa không gây mất lòng nhau sau giao dịch đó.
